Τι είναι η υπερλιπιδαιμία;
Η υπερλιπιδαιμία είναι ένας ιατρικός όρος που υποδηλώνει ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα λιπών (λιπιδίων) στο αίμα, τα οποία περιλαμβάνουν την χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την φωσφολιπίδια.
Αν και η υπερλιπιδαιμία μπορεί να κληρονομηθεί, είναι συνήθως το αποτέλεσμα κακού τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης μιας μη ισορροπημένης διατροφής και της πολύ μικρής σωματικής δραστηριότητας.
Ο πιο κοινός τύπος υπερλιπιδαιμίας είναι η ψηλή χοληστερόλη. Άλλες μορφές υπερλιπιδαιμίας περιλαμβάνουν την υπερτριγλυκεριδαιμία και τη μικτή υπερλιπιδαιμία, στις οποίες τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων είναι υψηλά.
Η υπερλιπιδαιμία είναι πολύ συχνή, ιδιαίτερα στις σύγχρονες ανεπτυγμένες χώρες. Αυξάνεται επίσης σε όλο τον κόσμο.
Τα άτομα με υπερλιπιδαιμία χωρίς θεραπεία έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο (CAD) σε σχέση με τα άτομα με επίπεδα χοληστερόλης στο φυσιολογικό εύρος. Η υπερλιπιδαιμία επισης, μπορεί να δημιουργήσει αθηρωματικές πλάκες και η οποία μπορεί να προκαλέσει στένωση ή και απόφραξη στον αυλό του αγγείου, το οποίο μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή άλλα σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο, η υπερλιπιδαιμία είναι συνήθως αρκετά διαχειρίσιμη και αυτά τα επείγοντα συμβάντα μπορούν συχνά να αποφευχθούν. Το κλειδί είναι η έγκαιρη διάγνωση και το σωστό σχέδιο θεραπείας για την πρόληψη της εξέλιξής της.
Κατανόηση της χοληστερόλης
Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που ταξιδεύει μέσω της κυκλοφορίας του αίματός σας σε πρωτεΐνες που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Όταν έχετε υπερβολική χοληστερόλη στο αίμα σας, μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων σας και να σχηματίζουν Αθηρωματική πλάκα. Με την πάροδο του χρόνου, οι εναποθέσεις πλάκας μεγαλώνουν και αρχίζουν να φράζουν τις αρτηρίες σας.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:
- Καρδιαγγειακά νοσήματα
- Έμφραγμα.
- Εγκεφαλικό
- Περιφερική αρτηριακή νόσος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία των άκρων ή γάγγραινα.
Υπάρχουν δύο τύποι χοληστερόλης, η LDL και η HDL. Πιθανότατα έχετε ακούσει να τις αποκαλούν «κακή» και «καλή» χοληστερόλη, αντίστοιχα.
Η LDL («κακή») χοληστερόλη συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών, καθιστώντας τα σκληρά και στενά. Η HDL («καλή») χοληστερόλη καθαρίζει την περίσσεια «κακή» χοληστερόλη και την απομακρύνει από τις αρτηρίες, πίσω στο συκώτι.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Η υπερλιπιδαιμία είναι μια ανισορροπία της χοληστερόλης στο αίμα σας που προκαλείται από έναν συνδυασμό υπερβολικής χοληστερόλης LDL και ανεπαρκούς χοληστερόλης HDL για να την καθαρίσει.
Υπάρχουν δύο κύριες ταξινομήσεις της υπερλιπιδαιμίας: οικογενής και επίκτητη.
- Ο οικογενειακός τύπος προέρχεται από γονίδια που κληρονομείτε από τους γονείς στα παιδια.
- Ο επίκτητος τύπος μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων:
- Τροποποιήσεις διατροφής και τρόπου ζωής
- Μεταβολικές Διαταραχές και Ασθένειες
- Φάρμακα
Επίκτητη υπερλιπιδαιμία
Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης ταξινομούν μερικές φορές τις αιτίες της επίκτητη υπερλιπιδαιμίας στα παρακάτω: διατροφή, διαταραχές του μεταβολισμού, ασθένειες και φάρμακα. Σε αντίθεση με την πρωτοπαθή υπερλιπιδαιμία, η οποία είναι μια κληρονομική διαταραχή, τα αίτια της επίκτητη υπερλιπιδαιμίας είναι συνήθως τροποποιήσιμα.
1.Τροποποιήσεις διατροφής και τρόπου ζωής
Οι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης και να μειώσουν τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης. Σύμφωνα με την American Heart Association Trusted Source, οι κύριες επιλογές στο τρόπο ζωή αυξάνουν τις πιθανότητές να αναπτύξετε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης περιλαμβάνουν:
- Μη ισορροπημένη διατροφή.
- Ανεπαρκής άσκηση.
- Κάπνισμα ή τακτική έκθεση στο παθητικό κάπνισμα.
- Μη υγιές σωματικό βάρος. (υπέρβαρο ή παχυσαρκία).
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (αν και η κατανάλωση μέτριων ποσοτήτων κόκκινου κρασιού μπορεί να έχει θετική επίδραση).
2.Μεταβολικές Διαταραχές και Ασθένειες
Μια μεταβολική διαταραχή περιλαμβάνει ορμονικές διαταραχές. Μπορεί να είναι επίκτητη, όπως μεταβολικό σύνδρομο και αντίσταση στην ινσουλίνη, ή συγγενής, όπως ο διαβήτης τύπου 1.
Σε κάθε περίπτωση, η υπερλιπιδαιμία που προκύπτει ως αποτέλεσμα μεταβολικής διαταραχής θεωρείται δευτερεύουσα, ακόμη και αν η αιτία της διαταραχής είναι γενετική.
Αρκετές μεταβολικές διαταραχές σχετίζονται με δευτεροπαθή υπερλιπιδαιμία:
- Ο σακχαρώδης διαβήτης (συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 1, του διαβήτη τύπου 2 και του προδιαβήτη) σχετίζεται με μη φυσιολογικές αυξήσεις στα τριγλυκερίδια και τη χοληστερόλη των λιποπρωτεϊνών πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL).
- Οι νεφρικές παθήσεις (συμπεριλαμβανομένης της νεφρικής ανεπάρκειας, της κίρρωσης, της χρόνιας ηπατίτιδας C και του νεφρωσικού συνδρόμου) σχετίζονται με υψηλά τριγλυκερίδια και VLDL.
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
- Ο υποθυρεοειδισμός (χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς) σχετίζεται με υψηλή LDL.
- Η χολοστατική ηπατική νόσος (στην οποία οι χοληφόροι πόροι είναι κατεστραμμένοι) συνδέεται με υψηλή LDL.
Ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες όπως το σύνδρομο Cushing και ο λύκος σχετίζονται επίσης με δευτερογενή υπερλιπιδαιμία. Μερικές φορές οι διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία μπορεί να προκαλέσουν μη φυσιολογικές αυξήσεις της ολικής χοληστερόλης και της LDL. Ενώ και η εγκυμοσύνη φαίνεται να επηρεάζει την χοληστερόλη στο αίμα.
3.Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν τους αδένες που παράγουν ορμόνες, να αλλάξουν τη χημεία του αίματος ή να επηρεάσουν τον τρόπο απομάκρυνσης των λιπιδίων από το σώμα.
Το σώμα χρησιμοποιεί τη χοληστερόλη για να παράγει ορμόνες όπως τα οιστρογόνα, η τεστοστερόνη και η κορτιζόλη. Τα φάρμακα που αυξάνουν τα επίπεδα ορμονών, όπως η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης για τη θεραπεία της εμμηνόπαυσης, μπορεί να προκαλέσουν τη συσσώρευση χοληστερόλης επειδή το σώμα δεν τη χρειάζεται πλέον για τη σύνθεση ορμόνων.
Μεταξύ των φαρμάκων που σχετίζονται με δευτερογενή υπερλιπιδαιμία:
- Τα οιστρογόνα τείνουν να αυξάνουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της HDL.
- Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα χοληστερόλης και να αυξήσουν τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης, ανάλογα με τον τύπο και τη δόση προγεστίνης/οιστρογόνων.
- Οι βήτα-αναστολείς , μια κατηγορία φαρμάκων που συνήθως συνταγογραφούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης, του γλαυκώματος και της ημικρανίας, συνήθως αυξάνουν τα τριγλυκερίδια ενώ μειώνουν την HDL.
- Τα ρετινοειδή, που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της ψωρίασης και ορισμένων τύπων καρκίνου του δέρματος, μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα LDL και τριγλυκεριδίων.
- Τα διουρητικά φάρμακα, που χρησιμοποιούνται για τη μείωση της συσσώρευσης σωματικών υγρών, συνήθως προκαλούν αύξηση τόσο της LDL όσο και των τριγλυκεριδίων.
- Αντιρετροϊκά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του HIV
Οικογενής συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία
Η οικογενής συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία (ή μικτή υπερλιπιδαιμία) είναι ένας τύπος που μπορείτε να κληρονομήσετε από τους γονείς ή τους παππούδες σας. Προκαλεί υψηλή χοληστερόλη και υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων.
Τα άτομα με οικογενή συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία συχνά αναπτύσσουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης ή υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων στην εφηβεία τους και λαμβάνουν διάγνωση στα 20 ή τα 30 τους. Αυτή η κατάσταση αυξάνει τις πιθανότητες πρώιμης στεφανιαίας νόσου και καρδιακής προσβολής.
Σε αντίθεση με τα άτομα με επίκτητη υπερλιπιδαιμία, τα άτομα με οικογενή συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα καρδιαγγειακής νόσου νωρίς στη ζωή τους, όπως:
- Πόνος στο στήθος σε νεαρή ηλικία.
- Καρδιακή προσβολή σε νεαρή ηλικία.
- Κράμπες στις γάμπες κατά το περπάτημα.
- Πληγές στα δάχτυλα των ποδιών που δεν επουλώνονται σωστά.
- Συμπτώματα εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως προβλήματα στην ομιλία, πτώση στη μία πλευρά του προσώπου ή αδυναμία στα άκρα.
Σημάδια και συμπτώματα
Η υπερλιπιδαιμία συνήθως δεν εμφανίζει συμπτώματα έως ότου έχει προχωρήσει στην κατάσταση όπου οι άνθρωποι έχουν επείγουσες επιπλοκές, όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Αυτά μπορεί να συμβούν όταν η υψηλή χοληστερόλη έχει οδηγήσει σε συσσώρευση αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες που περιορίζει ή εμποδίζει τη ροή του αίματος.
Μια απλή εξέταση αίματος θα ενημερώσει τον γιατρό για τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα σας.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες του 2018 που δημοσιεύτηκαν στο Journal of the American College of Cardiology (JACC) προτείνουν ότι ένα συνολικό επίπεδο χοληστερόλης στο αίμα πάνω από 240 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο (mg/dL) θεωρείται υψηλό, ενώ τα επίπεδα άνω των 200 mg/dl θεωρούνται αυξημένα. Αυτό μπορεί να ποικίλλει με βάση πολλούς παράγοντες, ωστόσο.
Το CDCT συνιστά ότι γενικά, θα πρέπει να κάνετε ένα τεστ χοληστερόλης ξεκινώντας από την ηλικία των 20 ετών, τότε:
- κάθε 5 χρόνια εάν εχεται χαμηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.
- και αρκετα πιο συχνα εάν έχετε παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μερικές φορές, οι εξετάσεις είναι χρήσιμες και για παιδιά και εφήβους. Το CDC επισημαίνει ότι 1 στους 5 έφηβους έχει υψηλή χοληστερόλη στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Συμβουλευτείτε το γιατρό σας σχετικά με μια εξέταση χοληστερόλης για το παιδί σας εάν:
- Η οικογένειά σας έχει ιστορικό πρώιμων καρδιακών προσβολών ή καρδιακών παθήσεων.
- Το παιδί σας έχει υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία.
- Το παιδί σας έχει διαβήτη.
Πώς διαγιγνώσκεται
Η υπερλιπιδαιμία δεν έχει συμπτώματα, επομένως ο μόνος τρόπος για να την εντοπίσετε είναι να ζητήσετε από τον γιατρό σας μια εξέταση αίματος που ονομάζεται λιπιδικό πάνελ ή λιπιδικό προφίλ. Ο γιατρός σας θα χρησιμοποιήσει το λιπιδικό σας πάνελ για να κάνει διάγνωση υπερλιπιδαιμίας.
Αυτή η εξέταση καθορίζει τα επίπεδα χοληστερόλης. Ένας επαγγελματίας υγείας θα πάρει ένα δείγμα από το αίμα σας και θα το στείλει σε ένα εργαστήριο για εξέταση και, στη συνέχεια, θα επικοινωνήσει μαζί σας με μια πλήρη αναφορά.
Η αναφορά σας θα εμφανίζει τα επίπεδα:
- Ολική χοληστερόλη
- Λιποπρωτεΐνη Χαμηλής Πυκνότητας LDL-Χοληστερόλη.
- Λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας HDL -Χοληστερόλη.
- Τριγλυκερίδια
Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να νηστέψετε για 8 έως 12 ώρες πριν πάρετε το αίμα σας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφύγετε να τρώτε ή να πίνετε οτιδήποτε άλλο εκτός από νερό κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η νηστεία δεν είναι πάντα απαραίτητη, γι’ αυτό ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας.
Τα ασφαλή επίπεδα χοληστερόλης μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο ανάλογα με το ιστορικό και την τρέχουσα κατασταση της υγεία σας και προσδιορίζονται καλύτερα με το γιατρό σας.
Αντιμετώπιση υπερλιπιδαιμίας
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι η πρώτη γραμμή θεραπείας για την υπερλιπιδαιμία. Εάν αυτά είναι ανεπαρκή, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα που θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε την υψηλή χοληστερόλη σας.
Αλλαγές τρόπου ζωής
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι συχνά το κλειδί για τη διαχείριση της υπερλιπιδαιμίας. Ακόμα κι αν η υπερλιπιδαιμία σας είναι κληρονομική (οικογενής συνδυασμένη υπερλιπιδαιμία), οι αλλαγές στον τρόπο ζωής εξακολουθούν να αποτελούν ουσιαστικό μέρος της θεραπείας.
Αυτές οι αλλαγές από μόνες τους μπορεί να είναι αρκετές για να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών.
Εάν παίρνετε ήδη φάρμακα για τη διαχείριση της υπερλιπιδαιμίας, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματά της φαρμακευτικής αγωγής.
Τρώτε μια υγιεινή διατροφή για την καρδιά
Η πραγματοποίηση αλλαγών στη διατροφή σας μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης σας και να αυξήσει τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης σας.
Εδώ είναι μερικές αλλαγές που μπορείτε να κάνετε:
- Επιλέξτε πιο υγιεινά λιπαρά. Αποφύγετε τα κορεσμένα λίπη που βρίσκονται κυρίως στο κόκκινο κρέας, το μπέικον, το λουκάνικο και τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα. Επιλέξτε πιο καθαρες πρωτεΐνες όπως κοτόπουλο, γαλοπούλα και ψάρι όταν είναι δυνατόν.
- Χρησιμοποιήστε μονοακόρεστα λίπη όπως ελιά, αβοκάντο και Λάδι κανόλας για το μαγείρεμα.
- Κόψτε τα τρανς λιπαρά. Τα τρανς λιπαρά βρίσκονται σε τηγανητά και επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως μπισκότα, κράκερ και άλλα σνακ.
- Ελέγξτε τα συστατικά στις ετικέτες των προϊόντων. Παραλείψτε οποιοδήποτε προϊόν που αναφέρει “μερικώς υδρογονωμένο λάδι”.
- Τρώτε περισσότερα ωμέγα-3. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχουν πολλά οφέλη για την καρδιά. Μπορείτε να τα βρείτε σε ορισμένα είδη ψαριών, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και η ρέγγα. Μπορούν επίσης να βρεθούν σε ορισμένους ξηρούς καρπούς και σπόρους, όπως τα καρύδια και οι λιναρόσποροι.
- Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών. Όλες οι φυτικές ίνες είναι υγιείς για την καρδιά, αλλά οι διαλυτές φυτικές ίνες, οι οποίες βρίσκονται στη βρώμη, το πίτουρο, τα φρούτα, τα φασόλια και τα λαχανικά, μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης.
- Τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και βιταμίνες και χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά.
Διατηρήστε ένα υγιές σωματικό βάρος
Εάν έχετε υψηλό σωματικό βάρος ή παχυσαρκία, η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συνολικών επιπέδων χοληστερόλης σας.
Η απώλεια βάρους ξεκινά με το να υπολογίσετε πόσες θερμίδες λαμβάνετε και πόσες καίτε. Για έναν τυπικό ενήλικα, χρειάζεται να κόψει 7500 θερμίδες από τη διατροφή του για να χάσει περίπου ένα κιλό.
Ωστόσο, δεν χρειάζεται να ξεκινήσετε αυτή τη διαδικασία μόνοι σας. Μπορείτε να συνεργαστείτε με έναν γιατρό ή εγγεγραμμένο διαιτολόγο για να δημιουργήσετε ένα πρόγραμμα διατροφής που λειτουργεί για εσάς, μαζί με την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, ώστε να καίτε περισσότερες θερμίδες από όσες τρώτε.
Δραστηριοποιηθείτε, αν μπορείτε
Η σωματική δραστηριότητα είναι σημαντική για τη συνολική υγεία, την απώλεια βάρους και τα επίπεδα χοληστερόλης. Όταν δεν έχετε αρκετή σωματική δραστηριότητα, τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης μειώνονται. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει αρκετή «καλή» χοληστερόλη για να μεταφέρει την «κακή» χοληστερόλη μακριά από τις αρτηρίες σας.
Χρειάζεστε μόνο 40 λεπτά μέτριας έως έντονης άσκησης 3 ή 4 φορές την εβδομάδα για να μειώσετε τα συνολικά σας επίπεδα χοληστερόλης. Ο στόχος πρέπει να είναι 150 λεπτά συνολικής άσκησης τηνβδομάδα.
Αυτό μπορεί να μοιάζει με οτιδήποτε σας αρέσει να κάνετε, αλλά μερικά από τα παρακάτω μπορούν να σας βοηθήσουν να προσθέσετε την άσκηση στην καθημερινή σας ρουτίνα:
- Δοκιμάστε να πατε με το ποδήλατο στη δουλειά.
- Κάντε γρήγορους περιπάτους με τον σκύλο σας.
- Κολύμβηση στην τοπική πισίνα.
- Εγγραφείτε σε ένα γυμναστήριο (και χρησιμοποιήστε το!).
- Πάρτε τις σκάλες αντί για το ασανσέρ.
- Εάν χρησιμοποιείτε τα μέσα μαζικής μεταφοράς, κατεβείτε μια ή δύο στάσεις νωρίτερα.
Αναζητήστε στρατηγικές για να σταματήσετε το κάπνισμα
Το κάπνισμα μειώνει τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης και αυξάνει τα τριγλυκερίδια. Ακόμα κι αν δεν έχετε διαγνωστεί με υπερλιπιδαιμία, το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων.
Μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με τη διακοπή του καπνίσματος ή δοκιμάστε το έμπλαστρο νικοτίνης. Τα επιθέματα νικοτίνης διατίθενται στο φαρμακείο χωρίς ιατρική συνταγή.
Φάρμακα
Εάν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές για τη θεραπεία της υπερλιπιδαιμίας σας, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα.
Οι στατίνες είναι το φάρμακο πρώτης γραμμής για την υπερλιπιδαιμία. Εάν δεν μπορείτε να ανεχτείτε τις στατίνες ή εάν δεν μειώνουν αρκετά την LDL χοληστερόλη σας, πρόσφατα αναπτύχθηκαν φάρμακα mRNA και τα μονοκλωνικά αντισώματα.
Τα κοινά φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια περιλαμβάνουν:
- Στατίνες, όπως:
- ατορβαστατίνη (Lipitor)
- φλουβαστατίνη (Lescol XL)
- λοβαστατίνη (Altoprev)
- πιταβαστατίνη (Livalo)
- πραβαστατίνη (Pravachol)
- ροσουβαστατίνη (Crestor)
- σιμβαστατίνη (Zocor)
- Ρητίνες που δεσμεύουν τα χολικά οξέα, όπως:
- χολεστυραμίνη (Πρεβαλίτη)
- colesevelam (Welchol)
- κολεστιπόλη (Colestid)
- Αναστολείς απορρόφησης χοληστερόλης, όπως η
- εζετιμίμπη (Zetia/Nexlizet)
- Ενέσιμα εναλλακτικά των στατινών, όπως το
- alirocumab (Praluent)
- evolocumab (Repatha)
- Φιμπράτες, όπως η
- φαινοφιβράτη (Fenoglide, Tricor, Triglide)
- γεμφιβροζίλη (Lopid)
- νιασίνη (Niacor)
- Συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων
- Άλλα συμπληρώματα μείωσης της χοληστερόλης
Νεότερα φαρμακα
Αν υπάρχει μη ανοχή στις Στατίνες πιθανόν να χορηγηθεί το Bempedoic acid – Nexletol (αυτό αναστέλλει τη σύνθεση χοληστερίνης) μαζί με Εζετιμίμπη.
Επίσης το φάρμακο ολιγονουκλεοτίδιο Inclisiran (Leqvio), (αυτό είναι small interfering RNA ή siRNA), μειώνει την LDL Χοληστερίνη περισσότερο από 50%, συγκριτικά με την αρχική τιμή της, με δυο ενέσεις το χρόνο !!
Αυτό καταστρέφει εκλεκτικά το mRNA που οδηγεί στη δημιουργία του ενζύμου PCSK9, οπότε υπάρχει περίσσεια LDL υποδοχέων στην επιφάνεια των ηπατοκυττάρων, αυξημένη αφαίρεση της LDL Χοληστερίνης και συνεπώς μείωση της στο αίμα.
Το Inclisiran (Leqvio) έχει εγκριθεί από το FDA για χορήγηση σε αθηρωματική καρδιαγγειακή νόσο (που προκαλούν έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό) ή ετερόζυγο οικογενή υπερχοληστεριναιμία, αν η δίαιτα και η μέγιστη ανεκτή δόση Στατίνης δεν είναι αρκετά για τη μείωση LDL της χοληστερίνης στο επιδιωκόμενο.
Επίλογος
Τα άτομα με υπερλιπιδαιμία χωρίς θεραπεία έχουν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο από εκείνα με φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης. Η στεφανιαία νόσος μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλα σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο, η υπερλιπιδαιμία είναι πολύ θεραπεύσιμη και οι επιπλοκές μπορούν συχνά να αποφευχθούν.
Μπορείτε να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας για να αποτρέψετε την υψηλή χοληστερόλη ή να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης υπερλιπιδαιμίας:
- Ασκηθείτε αρκετές μέρες την εβδομάδα, αν μπορείτε.
- Ακολουθήστε μια διατροφή χαμηλότερη σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά.
- Συμπεριλάβετε πολλά φρούτα, λαχανικά, φασόλια, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως και ψάρια τακτικά στη διατροφή σας.
- Περιορίστε το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρέατα όπως το μπέικον, το λουκάνικο και τα αλλαντικά.
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος για εσάς.
- Τρώτε πολλά υγιεινά λίπη, όπως αβοκάντο, αμύγδαλα και ελαιόλαδο.
- Μπορεί να θέλετε να δοκιμάσετε ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής για την καρδιά, όπως η μεσογειακή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει πολλά από τα θρεπτικά τρόφιμα που αναφέρονται παραπάνω.
- διακόψτε το κάπνισμα ή τακτική έκθεση στο παθητικό κάπνισμα
- διακόψτε την υπερβολικη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών
Εάν οι επιλογές του τρόπου ζωής δεν είναι επαρκείς, μπορείτε να μιλήσετε με το γιατρό σας σχετικά με την προσθήκη φαρμάκων όπως οι στατίνες για να μειώσετε τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια σας σε υγιή επίπεδα.