Τι είναι η οστεοπόρωση;

 Η οστεοπόρωση είναι ασθένεια των οστών. Το όνομά του προέρχεται από τα λατινικά για “πορώδη οστά. ”

Το εσωτερικό ενός υγιούς οστού έχει μικρούς χώρους, όπως μια κηρήθρα. Η οστεοπόρωση αυξάνει το μέγεθος αυτών των διαστημάτων, προκαλώντας απώλεια της πυκνότητας του οστού. Επιπλέον, το εξωτερικό του οστού αναπτύσσεται πιο αδύναμο και λεπτότερο.

Η οστεοπόρωση μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, αλλά είναι πιο συνηθισμένη στους ηλικιωμένους, ιδιαίτερα στις γυναίκες.

Τα άτομα με οστεοπόρωση διατρέχουν υψηλό κίνδυνο κατάγματος ή θραύσης των οστών, ενώ εκτελούν δραστηριότητες ρουτίνας όπως οταν στέκονται ή περπατούν. Τα πιο συχνά επηρεασμένα οστά είναι οι νευρώσεις, οι γοφοί και τα οστά στους καρπούς και στη σπονδυλική στήλη.

Διαβάστε περισσότερα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η οστεοπόρωση επηρεάζει τα οστά σας.

Πρώιμα συμπτώματα  οστεοπόρωσης

Τα αρχικά στάδια της οστεοπόρωσης δεν προκαλούν συμπτώματα ή προειδοποιητικά σημεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα άτομα με οστεοπόρωση δεν γνωρίζουν ότι έχουν την κατάσταση μέχρι να έχουν κάταγμα.

Εάν εμφανιστούν συμπτώματα, μερικά από τα προηγούμενα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Υποχωρητικά ούλα, μια κατάσταση στην οποία τα ούλα  απομακρύνονται από την επιφάνεια του δοντιού, εκθέτοντας τις ρίζες των δοντιών σας.
• Εξασθενημένη δύναμη πρόσφυσης.
• Αδύναμα και εύθραυστα νύχια

Εάν δεν έχετε συμπτώματα αλλά έχετε οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωση, η συζήτηση με τον γιατρό σας μπορεί να σας βοηθήσει να αξιολογήσετε τον κίνδυνο σας. Μάθετε περισσότερα σχετικά με πιθανά συμπτώματα και πότε θα δείτε το γιατρό σας.

 Συμπτώματα της νόσου

Τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης είναι:

• Οστικός πόνος ή ευαισθησία.
• Πόνος στην πλάτη.
• Ξαφνικά κατάγματα.
• Δυσκολία ισορροπίας όταν στέκεστε ή ανεβαίνετε σκάλες.

Τα συμπιεστικά κατάγματα των σπονδύλων αποτελούν την πιο συχνή κλινική συνέπεια της οστεοπόρωσης, τα οποία συνήθως εκδηλώνονται με εντοπισμένο πόνο στην οσφύ (περιοχή της ράχης μεταξύ του θώρακα και των γλουτών ή πιο απλά η μέση), ο οποίος ενίοτε αντανακλά στα κάτω άκρα.

Αν και η πώρωση (επούλωση) των καταγμάτων της σπονδυλικής στήλης απαιτεί 4-8 εβδομάδες, ενδέχεται να προκύψουν επόμενα κατάγματα σπονδύλων, που οδηγούν σε:

• Χρόνια επώδυνα σύνδρομα.
• Κυφωτική διαμόρφωση της σπονδυλικής στήλης.
• Απώλεια ύψους.

Τύποι Οστεοπόρωσης

Η οστεοπόρωση διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή οστεοπόρωση.

Τύποι πρωτοπαθούς οστεοπόρωσης

1. Ο πιο συνηθισμένος τύπος πρωτοπαθούς οστεοπόρωσης ονομάζεται μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση, η οποία συμβαίνει όταν οι γυναίκες σταματήσουν να απελευθερώνουν οιστρογόνα μετά την εμμηνόπαυση.
2. Η γεροντική οστεοπόρωση εμφανίζεται σε άντρες και γυναίκες άνω των 70 ετών.
3. Ιδιοπαθής οστεοπόρωση (σπάνια) σε νεαρή ηλικία.

Δευτεροπαθής οστεοπόρωση

Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση προκύπτει από την ύπαρξη συγκεκριμένων νοσημάτων – είτε ευθύνονται τα ίδια τα νοσήματα είτε η χρόνια ειδική φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση τους. Ενδεικτικά:

• Σακχαρώδης διαβήτης.
• Ενδοκρινικά νοσήματα (υπερπαραθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός).
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
• Νοσήματα γαστρεντερικού συστήματος (Crohn, κοιλιοκάκη, χρόνια ηπατική νόσος).

Παράγοντες κινδύνου που επιδέχονται καμία ή ελάχιστη παρέμβαση

• Ηλικία: Η οστεοπόρωση μπορεί να προσβάλει ανθρώπους όλων των ηλικιών, αλλά αναμφισβήτητα, με πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες, τους ηλικιωμένους. Όλοι μας χάνουμε οστική μάζα καθώς μεγαλώνουμε, αλλά κάποιοι από εμάς χάνουν περισσότερη και γρηγορότερα. Η οστεοπόρωση δεν θα συμβεί σε όλους τους ηλικιωμένους, αλλά είναι σίγουρα περισσότερο συχνή σε αυτούς.
• Εθνικότητα: Οι Καυκάσιοι και οι Ασιάτες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης.
• Φύλο: Περίπου μία στις δύο γυναίκες άνω των 50 ετών θα υποστεί κάταγμα λόγω της οστεοπόρωσης σε κάποια στιγμή της ζωής της. Μάλιστα, η πιθανότητα να υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα στο ισχίο μια γυναίκα είναι ίση-αν όχι μεγαλύτερη- με το σύνολο των πιθανοτήτων να προσβληθεί από καρκίνο του μαστού, ωοθηκών και μήτρας! Οι γυναίκες έχουν ελαφρύτερα και λεπτότερα οστά από τους άνδρες. Πολλές γυναίκες χάνουν οστική μάζα ραγδαία μετά την εμμηνόπαυση.
• Εμμηνόπαυση: Στις γυναίκες, οι ορμόνες του φύλου, τα οιστρογόνα, προστατεύουν τα οστά. Για πολλές γυναίκες , η απώλεια οστικής μάζας αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση, όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων πέφτουν απότομα. Αν η εμμηνόπαυση επέλθει νωρίς, η πιθανότητα για οστεοπόρωση αυξάνεται. Το ίδιο συμβαίνει όταν η εμμηνόπαυση συμβεί τεχνητά, πχ με χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών, οι οποίες παράγουν και το μεγαλύτερο ποσοστό των οιστρογόνων. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απευθυνθείτε στον ιατρό σας ώστε να προστατεύσετε την υγεία των οστών σας.
• Χαμηλό βάρος σώματος/ Μικρό βάρος και αδύνατος σωματότυπος: Άνδρες και γυναίκες με μικρά οστά έχουν υψηλότερη πιθανότητα να εκδηλώσουν οστεοπόρωση από μεγαλόσωμους ανθρώπους. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι βαρύτεροι και μεγαλόσωμοι άνθρωποι βρίσκονται στο απυρόβλητο…
• Κατάγματα και απώλεια αναστήματος: Άνθρωποι που έχουν υποστεί κατάγματα κατά την ενήλικη ζωή τους είναι πιθανό να έχουν ήδη προσβληθεί από τη νόσο και να μην το γνωρίζουν. Τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης μπορούν να συμβούν χωρίς την εμφάνιση σοβαρού πόνου. Μπορούν να προκαλέσουν όμως απώλεια ύψους ή ακόμα και κύρτωση της σπονδυλικής στήλης προς τα εμπρός. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται κύφωση (η γνωστή «καμπούρα»). Τα κατάγματα των σπονδύλων συχνά δεν γίνονται αντιληπτά, παρά μόνο όταν υπάρξει απώλεια κάποιων εκατοστών ύψους!
• Οικογενειακό ιστορικό: Έρευνες έδειξαν ότι η κληρονομικότητα και το γενετικό υπόβαθρο διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην οστεοπόρωση και τα κατάγματα που προκαλεί. Αν κάποιος από τους γονείς σας έχει οστεοπόρωση ή ιστορικό κατάγματος, η πιθανότητα να συμβεί και σε σας το ίδιο είναι μεγαλύτερη. Το ίδιο ισχύει αν οι γονείς σας έχουν χάσει ύψος ή έχουν κύφωση, που είναι σοβαρές ενδείξεις για οστεοπόρωση.

Παράγοντες κινδύνου που επιδέχονται παρέμβαση και καθημερινές συνήθειες που επηρεάζουν την υγεία των οστών

• Διατροφή φτωχή σε Ασβέστιο και Βιταμίνη D: Το ασβέστιο είναι ένα μέταλλο που αποτελεί δομικό στοιχείο των οστών και είναι πολύ σημαντικό για τη διατήρηση της υγείας τους. Η βιταμίνη D δίνει τη δυνατότητα στον οργανισμό σας να χρησιμοποιεί το ασβέστιο. Αν δεν προσλαμβάνετε ικανές ποσότητες με την τροφή από τη βιταμίνη αυτή ή αν ο οργανισμός σας δεν μπορεί να την απορροφήσει σωστά, τότε ο κίνδυνος για οστεοπόρωση αυξάνεται. Σύμφωνα με τις διεθνείς επιστημονικές οδηγίες.
  • Ενήλικες κάτω των 50 ετών χρειάζονται στη διατροφή τους 1000mg ( δηλαδή 1 γραμμάριο) ασβεστίου και 400-800 IU (Διεθνείς μονάδες) βιταμίνη D, καθημερινά.
  • Ενήλικες άνω των 50 ετών χρειάζονται αντιστοίχως, 1200 mg ασβεστίου και 1000 IU βιταμίνης D σε καθημερινή βάση

(Η βιταμίνη D παράγεται από των ίδιο τον οργανισμό με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας, οπότε και οι βόλτες τις ηλιόλουστες ημέρες στη χώρα μας μπορούν να είναι πολύ επωφελείς!)

• Διατροφή φτωχή σε Φρούτα και λαχανικά: Μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά είναι απαραίτητη στη διατήρηση της υγείας των οστών. Αυτό είναι σημαντικό διότι, εκτός του ασβεστίου και της βιταμίνης D και άλλα μέταλλα, όπως το μαγνήσιο και το κάλλιο, αλλά και βιταμίνες όπως η βιταμίνη Κ, συνεισφέρουν στην υγεία των οστών. Αν έχετε μια ισορροπημένη διατροφή, οι ειδικοί πιστεύουν ότι λαμβάνετε αρκετές ποσότητες των συστατικών που χρειάζονται για τη διατήρηση της υγείας των οστών σας. Αντιθέτως, συνιστάται η χορήγηση πολυβιταμινούχων σκευασμάτων και συμπληρωμάτων διατροφής σε όσους δεν λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες μετάλλων και βιταμινών. Η περίπτωση αυτή περιλαμβάνει και τα άτομα που πάσχουν από γαστρεντερικές διαταραχές οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση βιταμινών και μετάλλων.

• Κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων πρωτεΐνης, νατρίου και καφεΐνης: Διατροφικές συνήθειες που περιλαμβάνουν πρόσληψη υψηλών ποσοτήτων ζωϊκής πρωτεΐνης(εκτός των γαλακτοκομικών), καφεΐνης και νατρίου, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ασβεστίου. Παρόλο που η κατανάλωση πρωτεΐνης είναι απαραίτητη για να διατηρήσετε τα οστά σας υγιή, αν το «παρακάνετε» μπορεί να οδηγηθείτε στο αντίθετο αποτέλεσμα. Καλό θα ήταν να αποφύγετε δίαιτα με υψηλά ποσοστά πρωτεΐνης. Η πρόσληψη λίγης ποσότητας καφεΐνης την ημέρα –κυρίως με τσάι ή καφέ- δεν θα επηρεάσει τα οστά σας. Παρ’όλα αυτά, μελέτες υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση ποτών (αναψυκτικών κυρίως) τύπου cola μπορούν να έχουν αρνητική επίδραση στα οστά σας. Δεν συμβαίνει πάντως το ίδιο με τα αναψυκτικά που δεν περιέχουν καφεΐνη ή παράγωγά της (δηλαδή όσα δεν είναι τύπου cola). Πάντως, ακόμα και αν δεν μπορείτε να τροποποιήσετε την διατροφή σας σε σχέση με τους παράγοντες αυτούς, σκεφτείτε ότι για να αντισταθμίσετε τον επιβλαβή χαρακτήρα τους στην απώλεια οστικής μάζας πρέπει να λαμβάνετε οπωσδήποτε ικανές ποσότητες ασβεστίου.
• Ο «καθιστικός τρόπος» ζωής:  Άνθρωποι λιγότερο ενεργητικοί, που δεν αθλούνται ή δεν εκτελούν σωματικές δραστηριότητες καθημερινά, βρίσκονται σε υψηλότερο επίπεδο κινδύνου για οστεοπόρωση. Μερικοί τύποι καθημερινής άσκησης μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τα οστά σας σε καλή κατάσταση. Ασκήσεις χωρίς βάρη, όπως το γρήγορο περπάτημα, αλλά και ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης με άρση βάρους, είναι κατά περίπτωση δυνατό να αποδειχθούν προστατευτικές για τα οστά σας. Προσοχή, όμως, στην υπερβολή που μπορεί να οδηγήσει ένα αδύναμο οστό σε κάταγμα!
  Κάπνισμα:  Η βλαπτική επίδραση του καπνίσματος στα οστά σας είναι πολυεπίπεδη. Τα χημικά παράγωγα του καπνού βλάπτουν τα οστικά κύτταρα. Επίσης, ο καπνός εμποδίζει την σωστή απορρόφηση του ασβεστίου. Ιδιαίτερα για τις γυναίκες, μπορεί να εμποδίσει την προστατευτική δράση των οιστρογόνων στα οστά.
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει τον σχηματισμό των οστών. Οι αλκοολικοί δεν έχουν επαρκή πρόσληψη του ασβεστίου. Επίσης, μπορεί να επηρεαστούν και οι αποθήκες ασβεστίου του οργανισμού. Δεν πρέπει ακόμα να ξεχνάτε ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει τη συνολική κατάσταση του οργανισμού και ιδιαίτερα τα αντανακλαστικά και τη συνέργεια των κινήσεων. Αυτό σας κάνει πιο επιρρεπείς σε πτώσεις και ατυχήματα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε κατάγματα. Πάντως, το αλκοόλ σε μικρές ποσότητες δεν θα επηρεάσει τα οστά σας. Δύο-το πολύ τρία- ποτά την ημέρα είναι υπερ-αρκετά.
• Απώλεια βάρους: Ενώ η απώλεια βάρους μπορεί να σας προστατέψει από διαβήτη ή καρδιαγγειακή νόσο, μπορεί να βλάψει την υγεία των οστών σας. Αν απαιτείται να χάσετε βάρος, καλό θα ήταν να προστατέψετε τα οστά σας με ταυτόχρονη άσκηση και διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D.

Ιατρικά προβλήματα και καταστάσεις που προδιαθέτουν για οστεοπόρωση

Υπάρχουν πολλά ιατρικά νοσήματα (Προβλήματα του θυρεοειδούς), αλλά και φαρμακευτικά σκευάσματα (π.χ. στεροειδή ή φάρμακα χημειοθεραπείας) που μπορούν να βλάψουν τα οστά σας και να αυξήσουν τον κίνδυνο για την οστεοπόρωση. Στις αντίστοιχες ενότητες μπορείτε να ενημερωθείτε για τα περισσότερα από αυτά.

Τεστ οστικής πυκνότητας για διάγνωση

 Για να ελέγξει για οστεοπόρωση, ο γιατρός σας θα εξετάσει το ιατρικό ιστορικό σας και θα κάνει μια φυσική εξέταση. Μπορούν επίσης να κάνουν εξετάσεις αίματος και ούρων για να ελέγξουν για καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν απώλεια οστικής μάζας. Εάν ο γιατρός σας πιστεύει ότι μπορεί να έχετε οστεοπόρωση ή ότι κινδυνεύετε να την αναπτύξετε, πιθανότατα θα σας προτείνει μια εξέταση οστικής πυκνότητας. Αυτή η εξέταση ονομάζεται οστική πυκνομετρία ή απορρόφηση ακτίνων Χ διπλής ενέργειας (DEXA). Χρησιμοποιεί ακτίνες Χ για να μετρήσει την πυκνότητα των οστών στους καρπούς, τους γοφούς ή τη σπονδυλική στήλη σας. Αυτές είναι οι τρεις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από οστεοπόρωση. Αυτή η ανώδυνη εξέταση μπορεί να διαρκέσει από 10 έως 30 λεπτά.

Φάρμακα για την οστεοπόρωση

Τα πιο κοινά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης ονομάζονται διφωσφονικά αντιοστεολυτικά. Τα διφωσφονικά χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της απώλειας οστικής μάζας. Μπορούν να ληφθούν από το στόμα ή με ένεση.

Περιλαμβάνουν:

• Αλενδρονάτη (Fosamax)
• Ιβανδρονικό οξύ (Boniva)
• Ρισεδρονάτη (Actonel)
• Ζολεδρονικό οξύ  (Reclast)

Άλλα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη της οστικής απώλειας ή για την τόνωση της ανάπτυξης των οστών περιλαμβάνουν:

• Τεστοστερόνη: Σε άνδρες, η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της πυκνότητας των οστών.
• Θεραπεία ορμονών: Για τις γυναίκες, τα οιστρογόνα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της απώλειας πυκνότητας των οστών. Δυστυχώς, η θεραπεία με οιστρογόνα έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο θρόμβων αίματος, καρδιακών παθήσεων και ορισμένων τύπων καρκίνου.
• Η ραλοξιφαίνη (Evista ): Το φάρμακο αυτό έχει βρεθεί ότι παρέχει τα πλεονεκτήματα του οιστρογόνου χωρίς πολλούς από τους κινδύνους, αν και εξακολουθεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος θρόμβων αίματος.
• Δενοσουμάμπη (Xgeva ή Prolia): Αυτό το φάρμακο λαμβάνεται με ένεση και μπορεί να αποδειχθεί ακόμη πιο ελπιδοφόρο από τα διφωσφονικά στη μείωση της οστικής απώλειας.
• Τεριπαρατίδη (Forteo): Αυτό το φάρμακο λαμβάνεται επίσης με ένεση και διεγείρει την ανάπτυξη των οστών.
• Καλσιτονίνη σολωμού (Fortical και Miacalcin): Αυτό το φάρμακο λαμβάνεται ως ρινικό σπρέι και μειώνει την επαναρρόφηση των οστών. Συζητήστε με το γιατρό σας για κάθε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου με αυτό το φάρμακο.

Φυσικές θεραπείες για την οστεοπόρωση

Επειδή τα φάρμακα για την οστεοπόρωση μπορεί να έχουν παρενέργειες, μπορεί να προτιμήσετε να δοκιμάσετε άλλες θεραπείες αντί για φάρμακα.

Πολλά συμπληρώματα, που εμπεριεχουν κόκκινο τριφύλλι,  σόγια και  μαύρο cohosh, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στην προώθηση της υγείας των οστών. Ωστόσο, πριν χρησιμοποιήσετε αυτά τα συμπληρώματα, φροντίστε να μιλήσετε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

Διατροφή οστεοπόρωσης

Εκτός από το σχέδιο θεραπείας, η κατάλληλη διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε τα οστά σας.

Για να διατηρήσετε τα οστά σας υγιή, θα πρέπει να συμπεριλάβετε ορισμένα θρεπτικά συστατικά στην καθημερινή διατροφή σας. Τα πιο σημαντικά είναι το ασβέστιο και η βιταμίνη D. Το σώμα σας χρειάζεται ασβέστιο για να διατηρήσει ισχυρά οστά και βιταμίνη D για να απορροφήσει ασβέστιο. Άλλα θρεπτικά συστατικά που προάγουν την υγεία των οστών περιλαμβάνουν πρωτεΐνη, μαγνήσιο, βιταμίνη Κ και ψευδάργυρο.

Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με ένα σχέδιο διατροφής που είναι κατάλληλο για σας, μιλήστε με το γιατρό σας. Μπορούν να σας συμβουλεύσουν σχετικά με τη διατροφή σας ή να σας παραπέμψουν σε έναν εγγεγραμμένο διαιτολόγο που μπορεί να δημιουργήσει μια δίαιτα ή ένα σχέδιο γεύματος για εσάς.

Άσκηση και οστική πυκνότητα

Συγκεκριμένοι τύποι άσκησης είναι σημαντικοί για τη βελτίωση της αντοχής των οστών. Tα οστά δυναμώνουν όταν μια ορισμένη ποσότητα πίεσης ή επιπλέον έντασης ασκείται στα οστά. Οι ασκήσεις που συνιστώνται για την υγεία των οστών περιλαμβάνουν:

• Ασκήσεις σωματικού βάρους για αερόβια άσκηση (άσκηση που γίνεται ενώ είστε στα πόδια σας) – για παράδειγμα, ζωηρό περπάτημα, τρέξιμο και ανέβασμα σκαλοπατιών.
• Προοδευτική άσκηση αντίστασης (άρση βαρών που γίνεται πιο δύσκολη με την πάροδο του χρόνου).
• Μέτριας έως υψηλής έντασης ασκήσεις σωματικού βάρους για παράδειγμα, άλμα, σχοινάκι, χορός, μπάσκετ και τένις.
• Ασκήσεις ισορροπίας και κινητικότητας. Αν και δεν βελτιώνουν την δύναμη των οστών ή των μυών, αυτές οι ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των πτώσεων για παράδειγμα, το να στέκεστε στο ένα πόδι με τα μάτια κλειστά ή να περπατάτε με τις φτέρνες πρώτα.

Συνιστάται τακτική άσκηση σωματικού βάρους (συμπεριλαμβανομένης της άσκησης μέτριων έως υψηλών επιπτώσεων), καθώς και ασκήσεις αντίστασης.Μερικές ασκήσεις είναι καλύτερες για ανάπτυξη των οστών από άλλες. Η ικανότητα μιας άσκησης για ανάπτυξη των οστών (η οστεογονική ικανότητα) εξαρτάται από τον συγκεκριμένο τρόπο που η πίεση εφαρμόζεται στο οστό κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Ο επιπτώσεις των επιλεγμένων ασκήσεων για την υγεία των οστών οστεογονική

Υψηλή οστεογονική	Μέτρια οστεογονική	Χαμηλή οστεογονική	Μη-οστεογονική*
Μπάσκετ / Netball	Τρέξιμο/Τζόκινγκ	Χαλαρό περπάτημα	Κολύμπι
Αερόμπικ με ένταση	Ζωηρό / Περπάτημα σε λόφο (βουνό)	Lawn bowls (μπάλες σε ανοιχτό γήπεδο	Ποδηλασία
Χορός / Γυμναστική	Ασκήσεις αντίστασης	Γιόγκα / Πιλάτες / Τάι Τσι
Τένις	Ανέβασμα σκαλοπατιών
Σχοινάκι

*  Ενώ ορισμένες ασκήσεις μπορεί να έχουν χαμηλά ή μηδενικά οστεογονικά οφέλη, αυτό δεν σημαίνει ότι αυτές οι ασκήσεις δεν προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα από άλλα οφέλη για την υγεία.

Πρόληψη της οστεοπόρωσης

 Περίπου 85-90% της οστικής μάζας του ενήλικα αποκτάται μέχρι την ηλικία των 18 στα κορίτσια και των 20 στα αγόρια. Το «κτίσιμο» δυνατών οστών κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας μπορεί  να  βοηθήσει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Τα παρακάτω πέντε βήματα, όταν συνδυαστούν, μπορούν να βελτιώσουν την υγεία των οστών και να βοηθήσουν σημαντικά στην αποτροπή της οστεοπόρωσης :

• Βάλτε στην καθημερινή διατροφή σας ασβέστιο και βιταμίνη D.
• Ασκηθείτε καθημερινά
• Για τις γυναίκες, σταθμίζοντας τα υπέρ και τα κατά της ορμονοθεραπείας
• Μην καπνίζετε και μην πίνετε πολύ αλκοόλ.
• Συζητήστε με τον ιατρό σας την πιθανότητα για να εκδηλώσετε οστεοπόρωση και ρωτήστε πότε πρέπει να κάνετε μέτρηση οστικής πυκνότητας
• Κάντε τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας τη σωστή χρονική στιγμή

Μελέτες για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης σε αγροτικούς πληθυσμούς έδειξαν ότι τα προγράμματα πρόληψης μείωσαν σημαντικά το ποσοστό καταγμάτων ισχίου, εξοικονομώντας ταυτόχρονα πολλά χρήματα.

Πρόληψη πτώσεων

Οι πτώσεις είναι μια κοινή αιτία του κατάγματος. Καθώς οι άνθρωποι  μεγαλώνουν, αυξάνονται οι  πιθανότητες πτώσεων. Περίπου  το 33% των ατόμων άνω των 65  ετών πέφτουν κάθε χρόνο. Για τα  άτομα με οστεοπόρωση, ακόμη  και μια μικρή πτώση μπορεί να  προκαλέσει κάταγμα. Το ήμισυ  όλων των πτώσεων συμβαίνουν στο  σπίτι ή στην περιοχή γύρω από το  σπίτι. Εκτιμάται ότι έως και 6% των πτώσεων καταλήγουν σε κάταγμα  και ότι περίπου 90% των καταγμάτων του ισχίου προκύπτουν ως αποτέλεσμα πτώσης. Ως εκ τούτου, η πρόληψη των πτώσεων έχει καταστεί σημαντικό μέρος της διαχείρισης της υγείας των οστών.

Οι πτώσεις προκαλούνται πιο συχνά  από:

• Λιγοστή μυϊκή δύναμη.
• Κακή όραση.
• Προβλήματα με την ισορροπία (λόγω αδυναμίας των μυών, χαμηλή αρτηριακή πίεση, προβλήματα εσωτερικού ωτός, φάρμακα, κακή διατροφή).
• Κίνδυνοι στο σπίτι που οδηγούν σε  παραπατήματα.
• Προηγούμενων καταγμάτων

Στρατηγικές για την αποφυγή πτώσεων

Άσκηση, μπορεί να βοηθήσει με ένα πρόγραμμα πρόληψης πτώσεων και την παροχή συμβουλών σχετικά με τα προγράμματα που τρέχουν στην κοινότητα.

•  Επιβλεπόμενη άσκηση αντίστασης για την ενίσχυση των μυών (αυτό μπορεί να προσφέρει επίσης αυτοπεποίθηση και να μειώσει το φόβο της πτώσης).
•  Ασκήσεις ισορροπίας, για παράδειγμα, περπατώντας με την φτέρνα, Τάι Τσι, και ισορροπία στο ένα πόδι.

Ιατρική εξέταση

•  Ο γιατρός να επανεξετάσει τις καταστάσεις ή τα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν κακή ισορροπία ή ζάλη.
•  Ο γιατρός μπορεί να συστήσει μια επίσκεψη σε οφθαλμίατρο για να διορθώσει την όραση και / ή ποδίατρο για τα κατάλληλα υποδήματα.

Στο σπίτι

• Ο Εργοθεραπευτής μπορεί να διενεργήσει έλεγχο στο σπίτι και να προτείνει σημαντικές αλλαγές στο περιβάλλον του σπιτιού (και μπορεί να συστήσει βοηθήματα βάδισης, αν χρειαστεί).

Χρησιμοποιήστε μια «λίστα ελέγχου στο σπίτι»:

• Εγκαταστήστε κάγκελα και χερούλια στα σκαλιά και στα μπάνια (δίπλα από την τουαλέτα, στο ντουζ, στο μπάνιο).
• Τοποθετήστε αντιολισθητικές ταινίες στις σκάλες και αντιολισθητικά χαλάκια στο μπάνιο.
• Βεβαιωθείτε ότι τα δωμάτια είναι καλά φωτισμένα.
• Βεβαιωθείτε ότι τα άκρα των χαλιών και τα πατάκια είναι επίπεδα ή να τα αφαιρέσετε εντελώς.
• Ασφαλίστε ηλεκτρικά καλώδια και αφαιρέστε ελεύθερα καλώδια.

Οστεοπενία έναντι οστεοπόρωσης

Αν ο γιατρός σας, σας ενημερώσει ότι έχετε οστεοπενία, μπορεί να νομίζετε ότι έχετε ακούσει τη λέξη «οστεοπόρωση». “Ωστόσο, η οστεοπενία είναι μια ξεχωριστή πάθηση από την οστεοπόρωση. Ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την οστεοπενία είναι η μεγαλύτερη ηλικία. Η οστική σας πυκνότητα κορυφώνεται στην ηλικία των 35 ετών και μετά από αυτό, μπορεί να μειωθεί καθώς μεγαλώνετε. Σε πολλές περιπτώσεις, η οστεοπενία μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, επομένως εάν έχετε οστεοπενία, θα πρέπει να λάβετε μέτρα για την ενίσχυση των οστών σας.

Σε αντίθεση με την οστεοπόρωση, η οστεοπενία δεν είναι ασθένεια. Αντίθετα, είναι η κατάσταση της χαμηλής οστικής πυκνότητας. Με την οστεοπενία, τα οστά σας δεν είναι τόσο πυκνά όσο είναι φυσιολογικά, αλλά δεν είναι τόσο εξασθενημένα όσο είναι εάν έχετε οστεοπόρωση.

Ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την οστεοπενία είναι η μεγαλύτερη ηλικία. Η οστική πυκνότητα σας κορυφώνεται στην ηλικία των 35 ετών, και μετά από αυτό, μπορεί να μειωθεί καθώς γερνάτε.

Σε πολλές περιπτώσεις, η οστεοπενία μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, οπότε αν έχετε οστεοπενία, θα πρέπει να λάβετε μέτρα για να ενισχύσετε τα οστά σας. Μάθετε περισσότερα για την οστεοπενία και τους τρόπους για να την αποτρέψετε.

Επίλογος 

 Η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις. Μπορεί να οδηγήσει σε κατάγματα, τα οποία μπορεί να είναι οδυνηρά, να διαρκέσουν πολύ για να επουλωθούν και να οδηγήσουν σε άλλες επιπλοκές. Για παράδειγμα, η θεραπεία για κάταγμα ισχίου μπορεί να περιλαμβάνει την παραμονή στο κρεβάτι για μεγάλες περιόδους, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβων αίματος, πνευμονίας και άλλων λοιμώξεων.

 Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε και να θεραπεύσετε την οστεοπόρωση, από το να τρώτε σωστά και να ασκείστε σε συνδυασμό με τη λήψη κατάλληλων φαρμάκων. Εάν νομίζετε ότι κινδυνεύετε από οστεοπόρωση ή εάν έχετε διαγνωστεί με αυτό, μιλήστε με το γιατρό σας. Μπορούν να συνεργαστούν μαζί σας για να δημιουργήσουν ένα σχέδιο πρόληψης ή θεραπείας που μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας των οστών σας και να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών από αυτή την κοινή ασθένεια.