Είναι γνωστό ότι η άσκηση έχει ευεργετικές επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία, ιδιαίτερα όσον αφορά την μυοσκελετική και καρδιαγγειακή υγεία. Αλλά αν το παρακάνετε ακολουθώντας μια υψηλής έντασης και μακράς διάρκειας προπόνηση όπως είναι το τρέξιμο, η ποδηλασία και η κολύμβηση μπορεί να προκληθούν γαστρεντερικές διαταραχές.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μετα-ανάλυσης από Αυστραλούς ερευνητές που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alimentary Pharmacology & Therapeutics.
Βασιζόμενοι σε οκτώ προηγούμενες μελέτες, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η έντονη και μακράς διάρκειας άσκηση μπορεί να οδηγήσει στο επονομαζόμενο Ασκησιογενές Γαστρεντερικό Σύνδρομο. Τα συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνουν κυρίως καούρες, ναυτία, διάρροια και οξύ πόνο στην μία πλευρά της κοιλιάς.
Κατά τη διάρκεια της άσκησης υπάρχει εκτροπή της κυκλοφορίας του αίματος από το έντερο προς τους μυς. Κατά την έναρξη μιας άσκησης που διεξάγεται στο 70% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO2max), η ροή αίματος προς το πεπτικό σύστημα έχει αναφερθεί ότι μειώνεται κατά 20% εντός 10 λεπτών και κατά 80% μετά από 1 ώρα. Αυτή η ισχαιμία προς τα σπλαχνικά όργανα μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα επιθηλιακά κύτταρα του λεπτού εντέρου και να αυξηθεί η διαπερατότητά του από βακτήρια και ενδοτοξίνες, κάτι που έχει παρατηρηθεί κυρίως σε μαραθωνοδρόμους.
Οι ερευνητές έγραψαν πως υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι καθώς αυξάνονται η ένταση και η διάρκεια της άσκησης, αυξάνονται οι δείκτες εντερικού τραυματισμού, διαπερατότητας του εντέρου και ενδοτοξαιμίας ενώ μειώνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Το έντερο γίνεται πιο πορώδες και οι παθογόνες ενδοτοξίνες που περιορίζονται στο εσωτερικό του μπορεί να διαφύγουν στην κυκλοφορία του αίματος, με συνέπεια να εκδηλώνονται ανοσοποιητικές αντιδράσεις, δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Ricardo Costa, λέκτορας Αθλητικής Διατροφής και Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Monash.
Σύμφωνα με τη μετα-ανάλυση, το όριο έπειτα από το οποίο αρχίζουν να εμφανίζονται οι γαστρεντερικές διαταραχές είναι οι 2 ώρες συνεχούς άσκησης στο 60% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου ενός ατόμου. Το πρόβλημα αφορά τόσο ερασιτέχνες αθλητές όσο και επαγγελματίες. Σε αυτό το επίπεδο γυμναστικής μπορεί να φτάσει κάποιος αν τρέχει, κάνει δυναμική ποδηλασία ή κολυμπάει όσο πιο γρήγορα μπορεί.
Ο Costa ανέφερε πως ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος το καλοκαίρι καθώς υπάρχει ένα πρόσθετο στρες που ασκεί στο σώμα η υψηλότερη θερμοκρασία και ο κίνδυνος της αφυδάτωσης. Ο ίδιος τόνισε πως όσοι έχουν προδιάθεση στα εντερικά νοσήματα και διαταραχές, πιθανώς na είναι πιο ευάλωτοι στα γαστρεντερικά συμπτώματα λόγω της παρατεταμένης άσκησης.
Από την άλλη μεριά, τα στοιχεία δείχνουν πως η άσκηση μέτριας έντασης ωφελεί τους πάσχοντες από γαστρεντερικά προβλήματα, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου..
Για λόγους πρόληψης, θα πρέπει κανείς να γυμνάζεται με μέτρια ένταση και για λογικό χρονικό διάστημα, ανέφερε ο Costa. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να διατηρεί καλή ενυδάτωση του σώματός του καθ’ όλη τη διάρκεια της προπόνησης και ίσως να καταναλώνει μικρές ποσότητες υδατανθράκων και πρωτεϊνών πριν και κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Επίσης θα πρέπει κανείς να ακολουθεί τον ρυθμό έντασης που τον κάνει να νιώθει άνετα, χωρίς να ζορίζει τον εαυτό τους όταν νιώθει κουρασμένος. Αν στη διάρκεια της άσκησης νιώσει πόνο ή ενόχληση στο στομάχι ή στην κοιλιά, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά, είπε ο Costa.
Δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για το αν η λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων (αντιοξειδωτικών, προβιοτικών, γλουταμίνης κ.λπ.) μπορεί να προλάβει τις γαστρεντερικές διαταραχές που σχετίζονται με τη γυμναστική. Ο Costa συνέστησε την αποφυγή της λήψης μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) πριν από την προπόνηση.