Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου μπορεί να μειωθεί με την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και δραστηριοτήτων. Στις ευρωπαϊκές πληθυσμιακές ομάδες, οι άνθρωποι που ακολουθούν υγιεινό τρόπο ζωής που συνάδει με τις συστάσεις για την πρόληψη του καρκίνου υπολογίζεται ότι διατρέχουν 18% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου συγκριτικά με όσους δεν πληρούν τις συστάσεις για τον τρόπο ζωής και το σωματικό βάρος. Η μείωση αυτού του κινδύνου έχει υπολογιστεί με βάση έναν υγιεινό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει: διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους (ο Δείκτης Μάζας Σώματος [ΔΜΣ] κυμαίνεται από 18,5 έως 24,9 kg/m2) και αποφυγή τροφών που οδηγούν σε πρόσληψη βάρους, όπως τα ζαχαρούχα ροφήματα και το γρήγορο φαγητό (fast food)· μέτρια σωματική δραστηριότητα για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα· μητρικό θηλασμό (για τις γυναίκες)· κατανάλωση τροφίμων ως επί το πλείστον φυτικής προέλευσης· περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος· αποφυγή επεξεργασμένων κρεάτων· και περιορισμό κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών.
Ποιες μορφές καρκίνου μπορούν να προληφθούν με τη σωματική δραστηριότητα;
Η σωματική δραστηριότητα μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και, στις γυναίκες, του μαστού και του ενδομητρίου, ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος. Αυτές οι μορφές καρκίνου είναι από τις πλέον κοινές στην Ευρώπη. Η σωματική δραστηριότητα βοηθά επίσης στην αποφυγή της αύξησης βάρους, περιορίζοντας έτσι επιπροσθέτως τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών και άλλων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος των νεφρών, του παγκρέατος, του οισοφάγου και της χοληδόχου κύστης. Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι οι γυναίκες που ελαττώνουν την καθιστική ζωή (αποφεύγουν να κάθονται για μεγάλες χρονικές περιόδους της ημέρας) μπορούν ενδεχομένως να προστατευθούν από τον καρκίνο του ενδομητρίου.
Πώς μπορεί η σωματική δραστηριότητα να προστατεύσει από τον καρκίνο;
Υπάρχει ένας αριθμός βιολογικών μηχανισμών μέσω των οποίων η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μας προστατεύσει από την εμφάνιση του καρκίνου, καθώς, μεταξύ άλλων, οι μηχανισμοί αυτοί επιδρούν στα επίπεδα του σακχάρου και της ινσουλίνης του αίματος καθώς και σε άλλες σχετικές ορμόνες, στις ορμόνες φύλου, σε καταστάσεις φλεγμονής και στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, όλες παράμετροι που συνδέονται καθοριστικά με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Η σωματική δραστηριότητα βοηθά επίσης στην πρόληψη αύξησης του σωματικού βάρους και στη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους, κάτι το οποίο επίσης επιδρά περιορίζοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Εκτός από τον καρκίνο, η σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο και άλλων νόσων ή παθήσεων;
Η σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών σημαντικών χρόνιων νόσων και παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων της στεφανιαίας καρδιακής νόσου, των εγκεφαλικών επεισοδίων, της υπέρτασης, του διαβήτη τύπου 2, των μη φυσιολογικών επίπεδων χοληστερόλης, της οστεοπόρωσης και της κατάθλιψης.
Οι παρούσες συστάσεις αποσκοπούν στην πρόληψη διαφόρων χρόνιων νόσων και στη βελτίωση της υγείας, ενώ η συμμόρφωση με τις εν λόγω συστάσεις προστατεύει επίσης από την εμφάνιση καρκίνου.
