Το σύνδρομο θωρακικής εξόδου είναι μια επώδυνη κατάσταση που προκαλείται από την πίεση αγγείων και νεύρων στην περιοχή του άνω θωρακικού στομίου, δηλαδή ανάμεσα στην βάση του αυχένα και την έκφυση του βραχιονίου. Υπάρχουν διάφορες υποδιαιρέσεις του συνδρόμου ανάλογα με την αιτία πρόκλησης και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται. Οι ασθενείς είναι συνήθως νέοι ( < 50 χρονών) και η πλειοψηφία είναι γυναίκες.

• Νευρογενές σύνδρομο θωρακικής εξόδου: χαρακτηρίζεται από συμπίεση του βραχιονίου πλέγματος και έχει νευρολογικά συμπτώματα
• Αγγειακό σύνδρομο θωρακικής εξόδου: χαρακτηρίζεται από συμπίεση των φλεβών και των αρτηριών που βρίσκονται κάτω από την κλείδα
• Μη συγκεκριμένου τύπου σύνδρομο θωρακικής εξόδου: δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία πρόκλησης αλλά οι ασθενείς παρουσιάζουν νευρολογικά συμπτώματα και πόνο

ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ

• Πίεση λόγω υπεράριθμης αυχενικής πλευράς η οποία εκτείνεται από την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και υπάρχει εκ γενετής
• Ύπαρξη μιας ανώμαλα σφιχτής ινώδους ζώνης που συνδέει τη σπονδυλική στήλη με το πλευρό
• Ύπαρξη μικρού σκαληνού μυός, ο οποίος πιέζει το κατώτερο τμήμα του βραχιονίου πλέγματος ( Α8-Θ1) καθώς και την αρτηρία
• Απότομη άρση βάρους
• Τραυματισμός περιοχής
• Αύξηση ή μείωση του μυϊκού όγκου που προκαλεί πίεση ή διάταση του βραχιονίου πλέγματος αντίστοιχα
• Μεγάλη κινητικότητα της άρθρωσης του ώμου με μεταβολή της θέσης της κλείδας, που προκαλεί πίεση του νευροαγγειακού πλέγματος
• Πίεση στις αρθρώσεις. Η παχυσαρκία μπορεί να βάλει ένα αδικαιολόγητο ποσό πίεσης στις αρθρώσεις, ή η μεταφορά τσαντών με υπερβολικό βάρος
• Επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα και καταπόνηση των αρθρώσεων (π.χ. συνεχόμενη χρήση υπολογιστών, μεταφορά βαρειών αντικειμένων, αθλητικές δραστηριότητες όπως η κολύμβηση)
• Κακή στάση, οι γυρτοί ώμοι ή η ολίσθηση του κεφαλιού προς τα εμπρός (ευθειασμός της αυχενικής μοίρας) μπορεί να προκαλέσει τη συμπίεση στη θωρακική περιοχή εξόδου
• Εγκυμοσύνη, κατά τη διάρκεια της οποίας οι αρθρώσεις χαλαρώνουν και το σύνδρομο μπορεί να εμφανιστεί πιο εύκολα
• Η ηλικία, αφού στην τρίτη δεκαετία υπάρχει φυσιολογική πτώση της ωμικής ζώνης με έκταση του νευροαγγειακού πλέγματος και επιπρόσθετη πίεση από την πρώτη πλευρά

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Μυϊκή αδυναμία – ατροφία άνω άκρου
• Πόνος χρόνιος, βαθύς, καυστικός που μπορεί να εμφανίζεται και κατά τη διάρκεια της νύχτας και μπορεί να επεκταθεί σε όλο το άνω άκρο
• Εύκολη κόπωση ιδιαίτερα σε δραστηριότητες κατά τις οποίες το χέρι είναι ψηλά
• Διαταραχές αιμάτωσης του άκρου και κυάνωση
• Ροίζος ή φύσημα στην υπερκλείδια περιοχή
• Ψηλαφητή οστική διόγκωση στον υποκλείδιο βόθρο
• Παραισθησίες στην κατανομή του κερκιδικού ή του ωλένιου νεύρου και αισθητικές διαταραχές στα τρία πρώτα και δύο τελευταία δάχτυλα αντίστοιχα
• Ελάττωση ή κατάργηση των σφίξεων της κερκιδικής αρτηρίας

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία του συνδρόμου θωρακικής εξόδου είναι κατά κύριο λόγο συντηρητική και διαρκεί για τουλάχιστον έξι μήνες . Συνιστάται φαρμακευτική αγωγή και ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.

•   Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και μυοχαλαρωτικών ή τοπικών αναισθητικών, που ενισχύουν τη φυσικοθεραπεία και βοηθούν στην απαλλαγή των συμπτωμάτων.
• Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει
  α) Τεχνικές manual therapy, δηλαδή ήπιους χειρισμούς που βοηθούν την αποσυμπίεση των νεύρων και των αγγείων της περιοχής, ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργικότητα γρήγορα και αποτελεσματικά με ασφάλεια για τον ασθενή
  β) Μηχάνημα Ενεργής Θεραπευτικής Κίνησης για τη νευρομυϊκή επανεκπαίδευση του σώματος και τη βελτίωση του εύρους τροχιάς της κίνησης
  γ) Ατομικό πρόγραμμα ασκήσεων για την αύξηση της μυϊκής δύναμης, και του εύρους κίνησης των αρθρώσεων
  δ) Επανεκπαίδευση της σωστής στάσης, καθώς η επαναλαμβανόμενη κακή στάση αποτελεί βασική αιτία του προβλήματος
  ε) Τεχνικές χαλάρωσης και υδροθεραπεία για τη χαλάρωση των συσπασμένων μυών
  στ) Σε περίπτωση παχυσαρκίας είναι απαραίτητη η απώλεια βάρους ενώ είναι σημαντικές και οι συμβουλές που θα δώσει ο φυσικοθεραπευτής στον ασθενή έτσι ώστε να αποφεύγει τις θέσεις και κινήσεις όπως οι υπεραπαγωγές τη νύχτα, να κοιμάται με τοποθετημένα τα άκρα σε θέσης προσαγωγής και να ενισχύονται οι ώμοι με μαξιλάρια. Κατά τη διάρκεια της ημέρας να αποφεύγει την ανύψωση φορτίων αλλά και δραστηριότητες που απαιτούν επαναλαμβανόμενη ή διαρκούσα υπεραπαγωγή του άνω άκρου.