Θέλετε να χτίσετε μυς. Αλλά για τους δικούς σας λόγους (ηθικής, lifestyle, υγείας) δεν θέλετε φάτε κρέας ή θέλετε περιορίσετε όσο το δυνατόν την κατανάλωσή του, προκειμένου να πετύχετε το στόχο σας. Αν και δεν είναι εύκολο, ωστόσο υπάρχουν αναρίθμητα παραδείγματα, αθλητών παγκοσμίου βεληνεκούς που το έχουν πετύχει αυτό.
Οι φυτικές πηγές πρωτεΐνης περιέχουν μερικά από τα 9 απαραίτητα αμινοξέα (τα οποία δεν παράγει το ίδιο μας το σώμα), ωστόσο είναι χαμηλές σε κεκορεσμένα λιπαρά και υψηλές σε φυτικές ίνες που μακροπρόθεσμα βοηθούν στην καλή υγεία της καρδιάς και αποτρέπουν την εμφάνιση διαβήτη, αρτηριοσκλήρωσης και πολλών μορφών καρκίνου. Ας δούμε λοιπόν, τις πιο πλούσιες πηγές πρωτεΐνης που φυτρώνουν στα χωράφια και δεν βοσκάνε σε αυτά!
Όσπρια και ξηροί καρποί
Τα όσπρια θεωρούνται η καλύτερη πηγή μη ζωικής πρωτεΐνης. Περιέχουν σχετικά χαμηλή ποσότητα μεθειονίνης (απαραίτητο αμινοξύ), αλλά είναι πλούσια σε λυσίνη. Έτσι μερικοί χορτοφάγοι αντισταθμίζουν αυτή την έλλειψη, αναμιγνύοντας όσπρια με δημητριακά, τα οποία είναι πλούσια σε μεθειονίνη και χαμηλά σε λυσίνη. Ένα καλό παράδειγμα αυτού είναι η μίξη κόκκινων φασολιών με καλαμπόκι (το έχετε δει σε πολλά μεξικάνικα φαγητά), και ο συνδυασμός φακής με ρύζι που σας πλασάρει η γιαγιά. Πλούσια σε πρωτεΐνες όσπρια είναι η σόγια, με 29 g πρωτεΐνης ανά 100 γρ, ενώ οι φακές περιέχουν 18 γρ, τα μαύρα φασόλια 15 γρ, τα λευκά φασόλια 14 γρ, 12 γρ τα ρεβίθια και 9 γρ τα μπιζέλια. Άλλες καλές πηγές πρωτεϊνών και ακόρεστων (καλών) λιπαρών είναι τα καρύδια, τα φιστίκια και τα αμύγδαλα.
Λαχανικά
Η περιεκτικότητα των λαχανικών σε πρωτεΐνη συχνά ωχριά σε σύγκριση με εκείνη του βοείου κρέατος, των πουλερικών ή των αυγών, ωστόσο πολλά λαχανικά θεωρούνται πολύ καλές πηγές πρωτεΐνης. Για παράδειγμα, ένα φλιτζάνι σπανάκι περιέχει 5 γρ πρωτεΐνης, ενώ το ίδιο μέγεθος σερβιρίσματος σπαραγγιών περιέχει 4,2 γρ, το μπρόκολο έχει 4 γρ, το κουνουπίδι έχει 3,8 γρ, μια πατάτα με το δέρμα έχει 3,8 γρ και ένα φλιτζάνι σέλινο έχει 1,5 γρ . Άλλες αξιοπρεπείς πηγές φυτικής πρωτεΐνης είναι η λαχανίδα, το σέλινο και τα καρότα.
Φρούτα
Τα φρούτα είναι το τελευταίο πράγμα που έρχεται στο μυαλό όταν κανείς μιλά για πρωτεΐνη, ωστόσο μερικές ποικιλίες είναι εκπληκτικά καλές πηγές. Για παράδειγμα, 100 γρ αποξηραμένα βερίκοκα περιέχουν 5 γρ πρωτεΐνη, ενώ τα αποξηραμένα δαμάσκηνα περιέχουν 4,5 γρ. Ένα φλιτζάνι κεράσια περιέχουν 3 γρ, μια μπανάνα έχει 2,5 γρ, και ένα ακτινίδιο έχει 2,1 γρ. Το αβοκάντο (ναι είναι φρούτο) είναι επίσης ένα πολύ πλούσιο σε πρωτεΐνες φρούτο, που περιέχει περίπου 4.5 γρ πρωτεΐνης ανά φλιτζάνι. Άλλα φρούτα που θεωρούνται καλούτσικες πηγές πρωτεϊνών είναι οι χουρμάδες, το πεπόνι, τα ροδάκινα και οι ντομάτες (ναι και αυτό είναι φρούτο).
Πηγές/Βιβλιογραφία
«Biochemical, Physiological and Molecular Aspects of Human Nutrition»; Martha Stipanuk; 2006
«American Dietetic Association Complete Food and Nutrition Guide»; American Dietetic Association; 2006
«Contemporary Nutrition»; Gordon M. Wardlaw; 2010
«Biochemistry of Human Nutrition»; George Gropper; 2000
Ohio State University Extension; Chow Line: ‘Mother grain’ quinoa a complete protein; Martha Filipic; September 26, 2008