Το επίπεδο της λεπτίνης στο αίμα σχετίζεται άμεσα με το πόσο σωματικό λίπος έχουμε. Η αντίσταση στη λεπτίνη, σας κάνει να αισθάνεστε πεινασμένοι και να τρώτε περισσότερο, παρόλο που το σώμα σας δεν έχει ανάγκη να φάτε τόσο πολύ.
Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που απελευθερώνει ο λιπώδης ιστός σας (σωματικό λίπος) και βοηθά το σώμα σας να διατηρήσει το φυσιολογικό σας βάρος σε μακροπρόθεσμη βάση. Αυτό το κάνει ρυθμίζοντας την πείνα παρέχοντας την αίσθηση του κορεσμού (αίσθημα κορεσμού).
Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες που συντονίζουν διάφορες λειτουργίες στο σώμα σας μεταφέροντας μηνύματα μέσω του αίματος στα όργανα, τους μυς και άλλους ιστούς σας. Αυτά τα σήματα λένε στο σώμα σας τι να κάνει και πότε να το κάνει.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν τη λεπτίνη το 1994, οπότε εξακολουθούν να τη μελετούν για να κατανοήσουν όλες τις επιδράσεις της.
Ποια είναι η λειτουργία της λεπτίνης;
Η κύρια λειτουργία της λεπτίνης είναι να συμβάλλει στη ρύθμιση της μακροχρόνιας ισορροπίας μεταξύ της πρόσληψης τροφής και της χρήσης ενέργειας (δαπάνης) από το σώμα σας. Η λεπτίνη συμβάλλει στην αναστολή (πρόληψη) της πείνας και στη ρύθμιση της ενεργειακής ισορροπίας, ώστε το σώμα σας να μην πυροδοτεί αντίδραση πείνας όταν δεν χρειάζεται ενέργεια (θερμίδες).
Η λεπτίνη δρα κυρίως στο εγκεφαλικό στέλεχος και τον υποθάλαμο για τη ρύθμιση της πείνας και του ενεργειακού ισοζυγίου, αν και έχετε υποδοχείς λεπτίνης και σε άλλες περιοχές του σώματός σας.
Η λεπτίνη δεν επηρεάζει τα επίπεδα πείνας και την πρόσληψη τροφής από γεύμα σε γεύμα, αλλά μάλλον δρα για να μεταβάλλει την πρόσληψη τροφής και να ελέγχει την ενεργειακή δαπάνη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να συμβάλλει στη διατήρηση του φυσιολογικού σας βάρους.
Η λεπτίνη έχει πιο βαθιά επίδραση όταν χάνετε βάρος. Καθώς το σωματικό σας λίπος (λιπώδης ιστός) μειώνεται, τα επίπεδα της λεπτίνης σας μειώνονται, γεγονός που σηματοδοτεί στο σώμα σας να σκεφτεί ότι πεινάει. Αυτό διεγείρει την έντονη πείνα και την όρεξη και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κατανάλωση τροφής.
Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μελετούν τη λεπτίνη και πιστεύουν ότι επηρεάζει επίσης το μεταβολισμό σας, τη ρύθμιση του ενδοκρινικού συστήματος και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού σας συστήματος.
Πώς ελέγχονται τα επίπεδα λεπτίνης;
Ο λευκός λιπώδης ιστός σας (σωματικό λίπος) παράγει και απελευθερώνει λεπτίνη. Ο λευκός λιπώδης ιστός είναι ο κύριος τύπος λίπους στο σώμα σας. Βρίσκεται κάτω από το δέρμα σας, γύρω από τα εσωτερικά όργανα, στη μεσαία κοιλότητα των οστών σας. Ο λευκός λιπώδης ιστός χρησιμεύει ως μαξιλάρι για διάφορα μέρη του σώματός σας.
Η ποσότητα της λεπτίνης στο αίμα σας είναι ευθέως ανάλογη με την ποσότητα του λιπώδους ιστού που έχει το σώμα σας. Με άλλα λόγια, όσο λιγότερο σωματικό λίπος, τόσο λιγότερη λεπτίνη έχετε, και όσο περισσότερο σωματικό λίπος, τόσο περισσότερη λεπτίνη έχετε.
Τα επίπεδα λεπτίνης αυξάνονται εάν η λιπώδης μάζα σας αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου και μειώνονται εάν η λιπώδης μάζα σας μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Τι συμβαίνει όταν τα επίπεδα λεπτίνης είναι πολύ υψηλά;
Δεδομένου ότι η ποσότητα της λεπτίνης στο αίμα σας είναι ευθέως ανάλογη με την ποσότητα του λιπώδους ιστού (σωματικό λίπος), η παχυσαρκία οδηγεί σε υψηλά επίπεδα λεπτίνης (υπερλεπτιναιμία). Αυτό μπορεί να προκαλέσει έλλειψη ευαισθησίας στη λεπτίνη, μια κατάσταση γνωστή ως αντίσταση στη λεπτίνη.
Άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με την υπερλεπτιναιμία περιλαμβάνουν:
- Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος.
- Σύνδρομο Rabson-Mendenhall.
- Νευροεκφυλιστικές διαταραχές.
- Κατάθλιψη.
- Εθισμός στα τρόφιμα.
Τι συμβαίνει όταν τα επίπεδα λεπτίνης είναι πολύ χαμηλά;
Είναι πολύ σπάνιο να έχουμε χαμηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα λεπτίνης (υπολεπτιναιμία). Η κύρια κατάσταση που σχετίζεται με χαμηλά επίπεδα λεπτίνης ονομάζεται συγγενής ανεπάρκεια λεπτίνης, η οποία είναι μια γενετική κατάσταση με την οποία γεννιέστε και η οποία εμποδίζει τον λιπώδη ιστό σας να παράγει λεπτίνη.
Χωρίς λεπτίνη, το σώμα σας νομίζει ότι δεν έχει σωματικό λίπος, το οποίο στη συνέχεια δίνει σήμα έντονης, ανεξέλεγκτης πείνας και κατανάλωσης τροφής. Εξαιτίας αυτού, η συγγενής ανεπάρκεια λεπτίνης έχει ως αποτέλεσμα παχυσαρκία κατηγορίας ΙΙΙ στα παιδιά και καθυστερημένη εφηβεία. Συνδέεται επίσης με τις ακόλουθες καταστάσεις:
- Συχνές βακτηριακές λοιμώξεις.
- Υπερινσουλιναιμία (υπερβολική παραγωγή ινσουλίνης).
- Λιπώδης ηπατική νόσος.
- Δυσλιπιδαιμία (ανισορροπία των λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένης της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων).
- Υπογοναδοτροπικός υπογοναδισμός (χαμηλά επίπεδα ορμονών του φύλου).
Ποια τρόφιμα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λεπτίνη;
Δεδομένου ότι η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που παράγει το σώμα σας και όχι μια θρεπτική ουσία (όπως η βιταμίνη C ή η πρωτεΐνη), δεν υπάρχουν τρόφιμα που περιέχουν λεπτίνη.
Συνοψίζοντας
Δεδομένου ότι η λεπτίνη είναι μια σχετικά νέα ανακάλυψη, οι επιστήμονες εξακολουθούν να εργάζονται για να μάθουν περισσότερα γι’ αυτήν, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο επηρεάζει την παχυσαρκία και την απώλεια βάρους. Ο ρόλος της λεπτίνης στην ενεργοποίηση της λειτουργίας λιμοκτονίας του σώματός σας όταν μειώνεται το σωματικό σας λίπος μπορεί να καταστήσει δύσκολη την απώλεια βάρους. Εάν ανησυχείτε για το σωματικό σας βάρος ή θέλετε καθοδήγηση για το πώς να χάσετε βάρος με υγιεινό τρόπο, μιλήστε με έναν διατροφολόγο ή εξετάστε το ενδεχόμενο να επισκεφθείτε έναν ενδοκρινολόγο που ειδικεύεται στις ορμόνες και μπορεί να προσφέρει προγράμματα διαχείρισης βάρους.
