Ο καφές κάνει καλό. Βασικά, κάνει κακό. Όχι, βασικά κάνει καλό! Όχι όχι, σίγουρα κάνει κακό! Έχετε ποτέ αισθανθεί ότι βρίσκετε σε μια τραμπάλα, όταν πρόκειται για επιστημονικές και άλλες απόψεις εμπειρογνωμόνων σχετικά με την καφεΐνη;
Φαίνεται πως κάθε δύο-τρεις μέρες βγαίνει ένας νέος τίτλος στα δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες σχετικά με το πώς ο καφές και άλλες μορφές καφεΐνης μπορούν να σας βοηθήσουν στη πρόληψη του διαβήτη, στην καταπολέμηση των πονοκεφάλων, στον έλεγχο του άσθματος, στην μείωση κινδύνου εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον, ακόμα και να σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος. Και ακριβώς τη στιγμή που ενθουσιάζεστε με την καφεΐνη, και πάτε να ανάψετε το γκαζάκι, ακούτε άλλες μελέτες ότι ο καφές μπορεί να φράξει τις αρτηρίες σας, να κάνει την καρδιά σας να χτυπάει σαν τρελή, να οξύνει τα συμπτώματα τις οστεοπόρωσης, να εμφανίσετε κυτταρίτιδα και να σας ανοίξει επικίνδυνα την όρεξη – που δεν είναι ποτέ καλό άμα θέλετε να χάσετε βάρος. Τι από όλα τα παραπάνω ισχύει; Τελικά, ο καφές συνεισφέρει στο χάσιμο βάρους; Βοηθάει να φτάσουμε τους στόχους που έχουμε βάλει στο γυμναστήριο; Ή μήπως είναι επικίνδυνος για την υγεία; Διαβάστε παρακάτω.
Μάθημα χημείας
Η καφεΐνη είναι ένα αλκαλοειδές. Τα αλκαλοειδή είναι ισχυρά διεγερτικά του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και σχηματίζουν πολλές ενώσεις όπως οι μεθυλξανθίνες, με τρεις διακεκριμένες ενώσεις: καφεΐνη, θεοφυλλίνη, θεοβρωμίνη, όλες από αυτές, έχουν βρεθεί στο γκουαρανά, στον καφέ, στο τσάι, στο κακάο και άλλα φυτά. Οι ενώσεις αυτές έχουν διαφορετικά βιοχημικά αποτελέσματα, και υπάρχουν σε διαφορετικές αναλογίες στις διάφορες φυτικές πηγές. Ο καφές σαν ρόφημα έχει ελάχιστες θερμίδες (από 2 ως 7 ανά φλιτζάνι), ωστόσο η ποσότητα καφεΐνης διαφέρει ανάλογα με τον τύπο του καφέ.
Ποσότητα καφεΐνης σε διάφορους τύπους καφέ (240ml)
- Γαλλικός: 115-175mg
- Espresso: 100mg
- Ελληνικός: 80-135mg
- Στιγμιαίος: 65-100mg
Τι λένε οι μελέτες για το χάσιμο βάρους
Οι ερευνητικές μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφεΐνης σε μορφή καφέ μειώνει το σωματικό βάρος τόσο σε ζώα όσο και ανθρώπους. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει επίσης ότι η καφεΐνη προκαλεί θερμογένεση (η διαδικασία όταν το σώμα καίει θερμίδες για να δημιουργήσει θερμική ενέργεια) και οξείδωση του λίπους σε μη παχύσαρκα άτομα σε μεγαλύτερο ποσοστό από ότι σε άτομα που πάσχουν από παχυσαρκία (δόσεις άνω των 300mg).
Άλλες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η θερμογένεση συντηρείται σε υψηλά επίπεδα για αρκετές ώρες μετά από την κατανάλωση καφεϊνούχων ποτών. Επίσης, υποδεικνύουν ότι η καθημερινή κατανάλωση 3 φλιτζανιών καφέ την ημέρα, μπορεί να αυξήσει την ενεργειακή δαπάνη του οργανισμού που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια βάρους αλλά όχι με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός “συνηθίζει” εύκολα στις δόσεις που χορηγείται (όπως φυσικά και με οποιοδήποτε φάρμακο…)
Ο συνδυασμός καφέ και πράσινου τσαγιού δρα συνεργιακά, αυξάνοντας τις λιποδιαλυτικές ιδιότητες του πράσινου τσαγιού καθώς διεγείρει την έκκληση νορεπινεφρίνης, η οποία διαλύει το αποθηκευμένο λίπος. Περιττό να αναφέρουμε ότι τα παραπάνω οφέλη… εξαφανίζονται αν προσθέσετε 37 κουταλιές ζάχαρη και 20 εκατοστά σαντιγί από πάνω.
Ο καφές για την υγεία σας
Ενώ τα αποτελέσματα του καφέ πάνω στην απώλεια βάρους είναι εκπληκτικά, ενδέχεται να υπάρχουν ακόμα πιο σημαντικά οφέλη για την υγεία:
- Προλαμβάνει τον τύπου ΙΙ διαβήτη, τη νόσου του Πάρκινσον και τη νόσο του Αλτζχάιμερ.
- Προλαμβάνει ορισμένες μορφές καρκίνου, όπως του οισοφάγου, του φάρυγγα και του στομάχου.
- Θωρακίζει την καρδιά και αποτρέπει εγκεφαλικά επεισόδια.
- Έχει αναλγητική δράση και αυξάνει την επίδραση των παυσίπονων χαπιών.
- Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και καταπολεμάει τις ελεύθερες ρίζες στο αίμα.
Προσοχή στις υπερβολές
Ενώ ο καφές έχει αρκετά σημαντικά οφέλη για την υγεία και την απώλεια βάρους, ωστόσο, όπως και με τα πολλά μιλκσέικ, τις πολλές κάμψεις δικεφάλων και τα πολλά χιλιόμετρα στο διάδρομο, έτσι και με τα πολλά φλιτζάνια έρχονται και τα αρνητικά αποτελέσματα. Μακροπρόθεσμα, η καφεΐνη είναι πολύ εθιστική και όλοι γνωρίζουμε πως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν σταματούν μόνο στο ένα φλιτζάνι καφέ. Αυτό το γεγονός είναι όπου τα περισσότερα προβλήματα αρχίζουν να εμφανίζονται. Και όλοι ξέρουμε πως τίποτα δεν ωφελεί σε μεγάλες δόσεις.
Πολλά έχουν αναφερθεί. Κάποια με πολλές υπερβολές όπως αύξηση της κορτιζόλης και των επιπέδων του στρες στον οργανισμό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ένα σωρό συμπτώματα όπως διαταραχές στον ύπνο, στον μεταβολισμό και στην καρδιακή υγεία (φυσικά αυτό γίνεται αν πιείτε επίσης 1 λίτρο κόκα κόλα ή 8 φλιτζάνια πράσινο τσάι…) Άλλες αναφορές έχουν να κάνουν με τη διουριτκή δράση της καφεΐνης και την γρήγορη απώλεια υγρών που οδηγεί σε αφυδάτωση (ξέχασαν να πουν όμως ότι οι συγκεκριμένες μελέτες έγιναν σε άτομα που έπιναν από καθόλου ως 3 ποτήρια νερό την ημέρα – πράγμα απαράδεκτο για τους κανόνες τις γενικής υγείας). Άλλες αναφορές δεν έχουν καν επιστημονικές αποδείξεις όπως με την εμφάνιση κυτταρίτιδας…
Πριν λοιπόν η κυβέρνηση, οι διεθνείς οργανισμοί και άλλοι παράγοντες δαιμονοποιήσουν πλήρως αυτό το θαυματουργό ποτό και το κατηγοριοποιήσουν ως άλλη μια “επικίνδυνη” τροφή, πηγαίνετε στην κουζίνα και χτυπήστε έναν φραπέ – ειδικά πριν το γυμναστήριο – και πιείτε τον στην υγειά σας!
Βιβλιογραφία
Kirchheimer, Sid. Reviewed by Michael W. Smith, MD. (2004) «Coffee, the New Health Food?» WebMD Feature Archive. Accessed September, 2010.
«Caffeine». The Pharmacogenetics and Pharmacogenomics Knowledge Base. http://www.pharmgkb.org.
«Caffeine» in The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition, 2000.
Newall CA, et al. Herbal Medicine: A Guide for Healthcare Professionals. London, UK: The Pharmaceutical Press, 1996.
Fredholm BB, Battig K, Holmen J, Nehlig A, Zvartau EE. Actions of caffeine in the brain with special reference to factors that contribute to its widespread use. Pharmacol Rev. 1999 Mar;51(1):83-133.
Doherty M. The effects of caffeine on the maximal accumulated oxygen deficit and short-term running performance. Int J Sport Nutr 1998 June;8(2): 95-104.
Jose Antonio, Ph.D., & Carla Sanchez. Javalution Fitness and Weight Loss Through Functional Coffee 2005: pages: 21-28, 29.
The Coffee Science Information Centre. Coffee and Health. www.cosic.org
