Κακάο, η Βρώση των Θεών!

Το κακάο, που κατά πολλούς είναι ίσως μία από τις καλύτερες υπερτροφές, προέρχεται από τον καρπό του κακαόδεντρου. Η επιστημονική του ονομασία είναι “theobroma cacao”, που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις το βρώμα  των Θεών, η βρώση, δηλαδή η τροφή των Θεών. Είναι ένα χαμηλό σχετικά δένδρο, με ύψος συνήθως 4-8 μέτρα. Το βρίσκουμε αυτοφυές, κάτω από τη σκιά άλλων δέντρων, στα τροπικά δάση της Αφρικής και της Ν. Αμερικής.

Το δένδρο παράγει καρπούς, μέσα στους οποίους υπάρχουν 40 περίπου σπόροι, που περιβάλλονται από έναν υπόλευκο γλυκό πολτό. Όταν ωριμάσει, ο καρπός κόβεται από το δέντρο και αφαιρείται η εξωτερική του φλούδα. Οι υγροί σπόροι μπαίνουν σε μεγάλα ξύλινα κουτιά που σκεπάζονται με φύλλα μπανανιάς. Οι μικροοργανισμοί που ζουν μέσα στον πολτό δραστηριοποιούνται και ανεβαίνει σταδιακά η θερμοκρασία. Γίνονται διάφορες χημικές αντιδράσεις, η απαραίτητη δηλαδή ζύμωση, από την οποία θα προέλθει η ιδιαίτερη μυρωδιά και γεύση που γνωρίζουμε. Μετά τη ζύμωση, η οποία κρατάει μια περίπου εβδομάδα, οι σπόροι απλώνονται στον ήλιο για ξήρανση.

Άριστο Αντιοξειδωτικό

Κατ’ αρχάς είναι ισχυρότατο αντιοξειδωτικό. Οι πολυφαινόλες του ανήκουν στη ίδια ομάδα αντιοξειδωτικών του πράσινου τσαγιού και του κόκκινου κρασιού. Οι ανθοκυανίνες του προστατεύουν τα κύτταρα του οργανισμού από την πρόωρη οξείδωση και καταστροφή τους, κάνοντάς μας να φαινόμαστε και να αισθανόμαστε νεότεροι. H μέθοδος ORAC, με την οποία βαθμολογείται η αντιοξειδωτική ισχύς των τροφών, δεν είναι πλήρως αποδεκτή από όλους. Παρ’ όλα αυτά, είναι ενδεικτική: η βαθμολογία για το blueberry (100 γραμμάρια) είναι 2.906, για τη σταφίδα 3.037, τη σοκολάτα γάλακτος 7.262, τη μαύρη σοκολάτα 19.600, την ψημένη σκόνη κακάο 40.200 και για την καθαρή, μη επεξεργασμένη σκόνη κακάο χωρίς ζάχαρη 80.933!!!. Το κακάο δηλαδή απορροφά 28 φορές περισσότερες ελεύθερες ρίζες από το πολυδιαφημισμένο blueberry! Δεν πρέπει βέβαια να ξεχνάμε ότι οι ελεύθερες ρίζες προέρχονται κυρίως από τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Είναι αυτές που προκαλούν βλάβες σε κυτταρικό επίπεδο, με πολλές και βλαβερές επιπτώσεις στον οργανισμό μας.

Για την Καρδιακή Λειτουργία

Αρκετές είναι οι ιατρικές μελέτες, σύμφωνα με τις οποίες οι φλαβονόλες που περιέχει το κακάο βελτιώνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία και μειώνουν την επιβάρυνση της καρδιάς, που προέρχεται από τη σκλήρυνση των αρτηριών. Μελέτη με τίτλο «Η επίδραση των φλαβονολών του κακάο στους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις» συμπέρανε ότι η λογική κατανάλωσή του μπορεί να διατηρήσει, ίσως και να βελτιώσει την καρδιαγγειακή λειτουργία.

Ταυτόχρονα, προκαλεί μικρής έκτασης αγγειοδιαστολή, συμβάλλοντας έτσι στην αποφυγή της στεφανιαίας νόσου.

Η κατανάλωση κακάο, εκτός από την ελάττωση της αρτηριακής πίεσης, περιορίζει επίσης και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Με τον τρόπο αυτό βελτιώνει τους δείκτες QUICKI (ποσοτικός δείκτης ευαισθησίας στην ινσουλίνη) και ISI (νέος δείκτης ευαισθησίας της ινσουλίνης).

Σύμφωνα με άλλη μελέτη, άτομα με ανεβασμένα επίπεδα χοληστερόλης έριξαν την «κακή» χοληστερόλη LDL και ανέβασαν την «καλή» HDL. Ταυτόχρονα, η LDL χοληστερόλη οξειδώθηκε λιγότερο, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιακού νοσήματος .

Πολλαπλά Οφέλη

Αντίστοιχα, άλλη μελέτη αναφέρει ότι υπάρχουν αποδείξεις ότι η τακτική κατανάλωση κακάο περιορίζει τους παράγοντες που προκαλούν νοητικές δυσλειτουργίες που σχετίζονται με την αύξηση της ηλικίας.

Το κακάο είναι πλούσιο σε φλαβονόλες, οι οποίες, προσφέρουν έντονη βελτίωση της διάθεσης και της πνευματικής απόδοσης κατά τη διάρκεια παρατεταμένης πνευματικής προσπάθειας .

Εκτός από όλα αυτά, θεωρείται ότι είναι και καλό πρεβιοτικό. Ιατρική μελέτη απέδειξε ότι επέδρασε σημαντικά στην ανάπτυξη μικροχλωρίδας και στο λεπτό, αλλά κυρίως στο παχύ έντερο.

Σύμφωνα με άλλες μελέτες, η μακροχρόνια χρήση κακάο από γυναίκες αύξησε την πυκνότητα του δερματικού ιστού και ενυδάτωσε την επιδερμίδα. Ελάττωσε επίσης σημαντικά την τραχύτητα της επιδερμίδας και βελτίωσε την κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή .

Πόσο Ασφαλές Είναι;

 Το κακάο είναι ασφαλής τροφή για τους περισσότερους ανθρώπους. Σύμφωνα με το WebMD, επειδή περιέχει καφεΐνη, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας θα μπορούσε να δημιουργήσει τις παρενέργειες της καφεΐνης, όπως νευρικότητα, αύξηση της ούρησης, αϋπνία και αύξηση του καρδιακού ρυθμού. Παρ’ όλα αυτά, τα συμπτώματα αυτά που προέρχονται από το κακάο είναι σαφώς ασθενέστερα από αυτά που εμφανίζονται από τον καφέ (230 ml γαλλικού καφέ περιέχουν 95 έως 200 mg καφεΐνης και αντίστοιχη ποσότητα τσαγιού 40 έως 120. Ίδια ποσότητα κακάο περιέχει 2 έως 13 mg καφεΐνης) . Αναφορικά με τη διατροφή, οι ανεπεξέργαστοι σπόροι κακάο περιέχουν ελάχιστη χοληστερόλη και ελάχιστο νάτριο. Είναι καλή πηγή πρωτεΐνης, καλίου και ψευδαργύρου και σημαντική πηγή σιδήρου, μαγνησίου, φωσφόρου, χαλκού και μαγγανίου.

Προτιμάμε το μη Επεξεργασμένο Κακάο

Οι περισσότερες σκόνες κακάο προέρχονται από επεξεργασία σε αρκετά υψηλές θερμοκρασίες, μερικές φορές και με τη βοήθεια διαλυτών (solvents). Από τη διαδικασία αυτή καταστρέφεται σημαντικό ίσως μέρος των θρεπτικών συστατικών του και περιορίζονται οι αντιοξειδωτικές του ιδιότητες .

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι καλό να καταναλώνουμε μη επεξεργασμένο κακάο. Και θα αναρωτιέστε βέβαια πώς τρώγεται το καθαρό κακάο και μάλιστα άψητο ή άβραστο! Αν το βρείτε σε σπόρους, μπορείτε να το φάτε μασώντας τους μαζί με τη φλούδα τους, η οποία τρώγεται, πιθανώς μαζί με μέλι ή σταφίδες. Πέντε έως είκοσι σπόροι είναι αρκετοί. Μπορείτε επίσης να αλέσετε τους σπόρους σε μύλο του καφέ και να χρησιμοποιήσετε τη σκόνη κακάο σε smoothies ή για να πασπαλίσετε οποιοδήποτε γλυκό θέλετε. Αν πάλι το βρείτε σε σπασμένα μικρά κομμάτια (cacao nibs), η αυθεντική δηλαδή σοκολάτα, στην οποία δεν έχει προστεθεί ζάχαρη και γάλα, μια χούφτα είναι αρκετή. Φάτε τα για πρωινό, με ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα, ρίξτε τα πάνω από το γιαούρτι σας και κάντε τις δοκιμές σας, τρώγοντας ένα σοκολατένιο σνακ, υψηλής διατροφικής αξίας.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, το κακάο σε σκόνη που βρίσκουμε στο εμπόριο εξακολουθεί να διατηρεί αρκετά από τα αρχικά συστατικά του αυθεντικού, μη επεξεργασμένου κακάο. Αν ρίξετε 2-3 γεμάτα κουταλάκια σε χλιαρό/καυτό νερό (όχι βραστό, γιατί περιορίζονται οι ιδιότητές του) και το ανακατώσετε καλά για να διαλυθεί, θα πιείτε ένα γευστικότατο ρόφημα. Και στο κάτω κάτω, γιατί να μην αντικαταστήσετε έναν από τους καφέδες που πίνετε κάθε μέρα με ένα ζεστό ρόφημα κακάο; Θα προσφέρετε στον εαυτό σας μία υπερτροφή!